Bu blog Fahrenheit 451’de anlatılan kısaltılmış, kırpılmış, özetlenmiş, basitleşmiş, ucuzlamış, asgariye indirgenmiş içeriğin bir örneği olduğu derecede utanç vericidir. Benjamin’in arşivci fikirlerinden heveslenip, Bradbury’nin distopyasına dönmüştür.
“
Mildred huzursuzlandı.
Beatty’nin kendini toplaması bir dakika aldı ve ne söylemek istediğini yeniden düşündü.
“Bütün bunlar ne zaman başladı, diye soruyordun, bizim işimiz, nasıl ortaya çıktı, nerede, ne zaman? Gerçekten, ben de sana İç Savaş denilen şey civarında başladı diyebilirim. Gerçi bizim kural kitabımız daha önce kurulduğunu öne sürüyor. Gerçek şu ki, fotoğrafçılık gelene kadar biz pek yol alamadık. Sonra, yirminci yüzyılın başlarında sinema doğdu. Radyo, televizyon. Artık kitleleri olmaya başladı.”
Montag yatağında oturdu, kımıldayamıyordu.
“Kitleleri olunca, basitleşmeye başladılar,” dedi Beatty. “Önceleri kitaplar birkaç kişiye çekici gelmişti, şurada, burada, her yerde. Onlar farklı olmayı göze alabiliyorlardı. Dünyada yer çoktu. Fakat sonra gözler, dirsekler ve ağızlarla doldu taştı dünya. Nüfus iki, üç, dört kat arttı. Filmler, radyolar, dergiler, kitaplar bir çeşit puding hazırlama yönergesi düzeyine indi, beni anlıyor musun?”
“Sanırım.”
Beatty havaya üflediği dumandan şekillere bakıyordu. “Gözünde canlandır. Ondokuzuncu yüzyıl insanı, atları, köpekleri, kedileri, ağır çekim halinde. Sonra, yirminci yüzyılda, kameranı hızlandır. Kitaplar kısaltılmış. Özetler, anahatlar, ufak resimli gazeteler. Her şey komik öykülere, kopuk sonlara dönüşüyordu.”
Mildred başıyla onaylayarak “Kopuk sonlar,” dedi.
“Klasik yapıtlar kesilip on beş dakikalık radyo oyunlarını, tekrar kesilip, iki dakikalık kitap sütununu dolduruyor, daha da kısalınca sözlük sayfasında on ya da on iki satırlık özet oluyorlardı. Şüphesiz abartıyorum. Sözlükler başvuru içindi, fakat çoğunun Hamlet ile ilgili bütün bilgileri (Montag bu adı şüphesiz bilirsin; Mrs. Montag sizin için belki de belirsiz bir ad olabilir Hamlet) dediğğim gibi Hamlet ile ilgili bütün bilgileri, şunu iddia eden bir kitaptaki bir sayfalık özetten ibaretti: artık nihayet tüm klasikleri okuyabilirsiniz; komşularınızla aşık atabilirsini. Görüyorsun, çocuk yuvasından üniversiteye, üniversiteden tekrar çocuk yuvasına; işte geçen beş yüzyıldaki entelektüel örüntünüz.”
Mildred ayağa kalktı ve odada dolaşmaya başladı, birşeyleri toplayıp, yerine koyuyordu. Beatty ona aldırmadı ve devam etti:
“Filmi hızlandır, Montag, çabuk. Tıkla? Resim, Bak, Göz, Şimdi, Fiske, Burada, Orada, Çabuk, Adım, Çık, İn, İçeri, Dışarı, Niçin, Nasıl, Kim, Ne, Nerede, Ee? Ya! Pat! Şak! Şaplak, Bing, Bong, Bum! Özetin özeti, özetin özetinin özeti. Politika mı? Bir sütun, iki cümle, bir başlık! Sonra, orta yerde, her şey kaybolur! Yayıncıların, sömürücülerin, radyo-televizyoncuların ellerinde adamın beyni öyle hızlı döndürülür ki, sanki bir santrifüj tüm vakit kaybettiren düşünceleri savurup atar.”
Mildred yatak örtüsünü düzeltti. Mildred yastığına hafif hafif vururken Montag yüreğinin ağzına geldiğini hissetti. Şimdi de yastığı alıp güzelce düzeltip yerine koyabilmek için Mildred, omzunu çekiştiriyordu. Belki bağıracak, bakacak ya da eliyle tutup, “Bu nedir?” diye sorup, saf saf kitabı havaya kaldıracaktı.
“Okullar kısaltıldı, disiplin gevşedi, felsefe, tarih, dil dersleri kalktı, İngilizce ve imla gitgide ihmal edilmeye başlandı, en sonunda tümüyle yok sayıldı. Yaşam dolaysız, iş az, eğlence çalışmaktan, anahtarı döndürmekten, somunları ve civataları sıkmaktan başka bir şeyi öğrenmeye ne gerek var?”
“
Ray Bradbury, Fahrenheit 451, çev. Zerrin Kalaylıoğlu & Korkut Kalaylıoğlu, İthaki Yayınları, 2012 [1953-1981 (gözden geçirilme)], s. 89-92.